، نوعی اختلال خلقی است که مشابه افسردگی اساسی میباشد. با این تفاوت که اين نوع افسردگی در طول ماههای زمستان و پاییز زمانی كه نور خورشيد كمتر است ظاهر میشود . این اختلال باعث نوسانات خلقی فرد میشود و گاهی ممکن است تا بهار و یا تابستان هم ادامه پیدا کند.
علائم افسردگی فصلی
اختلال افسردگی فصلی بيشتر در مناطقی از كره زمين كه دارای عرض جغرافيايی بالاتری هستند و نور آفتاب كمتری دارند وجود دارد. علائم افسردگی فصلی به شرح زیر است.
1- پایین بودن سطح انرژی
2- مشکل در تمرکز و هوشیاری
3- احساس کسالت، خستگی و کاهش کارایی در روز
4- افزایش اشتها، وزن و میل به مصرف کربوهیدرات
5- تمایل بیشتر به تنهایی
6- افزایش خوابآلودگی و بهم خوردن ریتم خواب
7- کاهش علاقه و عدم لذت بردن از انجام کارهای روزانه
علل بروز افسردگی فصلی
سروتونین: سروتونین نوعی ماده انتقال دهنده عصبی در مغز است که منجر به انتقال پیامهای عصبی میشود. این ماده در بسیاری از فعالیتهای بدن به خصوص حالت عاطفی افراد تاثیر دارد. در طول پاييز و زمستان، روشنايی روز كمتر از بهار و تابستان است و اين امر باعث پايين آمدن سطح سروتونين در بدن میشود.
ملاتونین: ملاتونین هورمونی است که در شب ترشح میشود و در به خواب رفتن ما تاثیر بسزایی دارد. افزایش تاریکی در زمستان باعث افزایش ترشح ملاتونین در بدن شده و منجر به خواب آلودگی، بی حوصلگی و کسل شدن میشود. به نظر میرسد اين دو ماده در تعامل با هم، يعنی كمبود سروتونين كه باعث هماهنگی و همكاری سلولهای عصبی میشود و افزايش ملاتونین كه بدن را به حالت خواب میبرد، باعث اختلال افسردگی فصلی میشوند.
درمان اختلال افسردگی فصلی
دارو درمانی
داروهای ضد افسردگی در درمان این اختلال به کار میرود و میتواند باعث بهبود خلق فرد شود.با توجه به حساسیت تشخیص برای درمان در دارو درمانی نیاز به مشاوره و مراجعه به متخصص است.
شناخت-رفتار درمانی
طی این درمان به افراد کمک میشود تا نگاهی واقع بینانه تر به وقایع زندگی داشته باشند
نور درمانی
همان طور که در قسمتهای قبل ذکر شد افسردگی فصلی، نوعی افسردگی است كه در طی زمستان که روزها کوتاهتر است و نور آفتاب کمتری وجود دارد، ظاهر میشود. در این نوع درمان برای كاهش علائم خلقی اختلال افسردگی فصلی، فرد در معرض نور آفتاب و يا طول موج خاصی از نور با استفاده از ليزر، لامپهای فلورسنت، لامپهای دی كرونيک و يا لامپهای بسيار روشن قرار میگیرد. قرار گرفتن در معرض نور یا برای یک مدت زمان خاص و یا در برخی موارد، در يک زمان خاص از روز تجويز میشود
چگونه میتوان از بروز افسردگی فصلی جلوگیری کرد؟
سعی کنید در فصل زمستان روزها زمان بیشتری را در خارج از منزل بگذرانید و در صورتی که هوا ابری هم بود بازهم به بیرون بروید تا بتوانید از نور آفتاب نهایت بهره را ببرید.همچنین برنامه غذایی سرشار از ویتامین و مواد معدنی داشته باشید و ارتباط خود را با دیگران نیز حفظ کنید.
مراجعه به روانشناس
اگر احساس کردید ممکن است علائم اختلال افسردگی فصلی را داشته باشید، مشاوره روانشناسی این امکان را فراهم میکند تا تحت جلسات درمان حرفهای قرار بگیرید زیرا افسردگی، اختلالی است که در صورت عدم درمان امکان مزمن شدن آن وجود دارد. عاملی که اثرات منفی آن زندگیتان را به شدت مختل خواهد کرد.